Pełna księgowość – na czym polega i kogo obowiązuje?
Niezwykle istotnym elementem prowadzenia działalności gospodarczej jest poprawnie prowadzona księgowość. Wybór rodzaju opodatkowania, a co za tym idzie metod rachunkowych w wielu aspektach leży w gestii przedsiębiorcy. Szczęśliwcy mogą wtedy liczyć na profesjonalne biuro rachunkowe, mniej zaradni próbują szczęścia na własną rękę.
Są jednak sytuacje, w których wybór narzucony jest przez sejm Rzeczypospolitej, nie ma od tego odwołania, nie pomoże też narzekanie.
Cóż, skoro nie da się czegoś pominąć, pozostaje nam tylko to polubić. Czy pełna księgowość warta jest naszej sympatii? Kto powinien się nią zainteresować? Kogo obowiązuje? Sprawdzamy.
Pełna księgowość – co to jest?
Temat „morze”. O tym, jak bardzo jest to dziedzina skomplikowana, niech świadczy fakt, iż opisano ją w tysiącach publikacji, a końca nie widać.
Prawo pozwala co prawda przedsiębiorcy zajmować się samodzielnym prowadzeniem tego typu rozliczeń, jednak życie pokazuje, iż konieczna jest ingerencja fachowca. Dlaczego?
Każdy, kto widział choćby bilans, doskonale wie, z ilu elementów składa się ogólny obraz funkcjonowania firmy. Wszystkie operacje zapisywane są na poszczególnych pozycjach planu kont, który oprócz księgi głównej (konta syntetyczne) składa się jeszcze z kont pomocniczych (analitycznych).
Dla porządku wymieńmy:
- Zespół 0 – majątek trwały
- Zespół 1 – środki pieniężne
- Zespół 2 – rozrachunki i roszczenia
- Zespół 3 – ewidencja zapasów i materiałów
- Zespół 4 – koszty według rodzajów
- Zespół 5 – koszty
- Zespół 6 – rozliczenia międzyokresowe kosztów
- Zespół 7 – przychody i koszty ich osiągnięcia
- Zespół 8 – fundusze, rezerwy i wynik finansowy
No dobrze, powstaje jednak pytanie o sens tego wszystkiego. Otóż ta forma ewidencjonowania wszystkich zdarzeń gospodarczych w firmie jest prawdziwym błogosławieństwem dla przedsiębiorcy pod warunkiem, że ma kogoś, kto to wszystko odczyta, zrozumie i po polsku wytłumaczy. W domyśle chodzi o profesjonalne biuro rachunkowe.
Kiedy i kogo obowiązuje Pełna księgowość?
Na pierwszy ogień idą spółki prawa handlowego. Tym mianem określa się podmioty gospodarcze, których działalność reguluje Kodeks Spółek Handlowych.
Spółki kapitałowe:
- z ograniczoną odpowiedzialnością
- akcyjne
Spółki osobowe:
- jawne
- partnerskie
- komandytowe
- komandytowo-akcyjne
Pełna księgowość jest w tych przypadkach wręcz niezbędna z uwagi na nieco inną strukturę prawną oraz własnościową. Innymi słowy wymienione spółki stanowią osobne podmioty prawne, które mogą we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać itd.
Istotną różnicą jest także odpowiedzialność majątkowa i to często motywuje przedsiębiorców do zawiązywania spółek prawnych.
W kontekście osób fizycznych pełne księgi rachunkowe należy prowadzić, kiedy przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych przekroczyły równowartość 2 mln euro w przeliczeniu na złotówki. Obowiązuje kurs średni ogłoszony przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok, za który zacznie obowiązywać pełna księgowość.
Przykład:
W dniu 1 października 2021 r. średni kurs euro ogłoszony przez NBP wynosił 4,5941 zł za euro. Dokonując przeliczenia, obowiązek prowadzenia pełnej księgowości od 1 stycznia 2022 r. dotyczy przedsiębiorców, których firmy osiągnęły w 2021 roku przychody w wysokości 9.188.200 zł.
Czy pełna księgowość jest potrzebna, opłacalna?
Wspomnieliśmy już, że poprawnie prowadzone przez specjalistów księgi handlowe, przynoszą szereg korzyści przedsiębiorcy realnie zainteresowanemu stanem swojej firmy bądź udziałów.
Posłużmy się wizualizacją. Uproszczoną, jednak oddającą pewien obraz.
Pan Zet wie, że kupił materiał za 80 złotych i sprzedał gotowy wyrób za 100. Teoretyczny dochód wyniósł 20 złotych. Dlaczego zatem pan Z ma stratę? Powodów może być mnóstwo, jednak bez dokładnych danych, których próżno szukać w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, bez dokonywania szczegółowej analizy dokumentów, na którą przecież nikt nie ma czasu.
A co na to Pani Jot, szczęśliwie współpracująca z biurem rachunkowym, które zajmuje się pełną księgowością w jej spółce?
Pani Jot może spokojnie zająć się własnym biznesem, kwestie rozliczeń pozostawiając profesjonalistom.